Казан Идел буе: халык мәдәнияте образлары, 0+

УРНАШУ УРЫНЫ

Күргәзмәнең тасвирламасы

Күргәзмә экспозициясенә XIX гасырның икенче яртысы – XX гасырның беренче яртысы чорында Казан Идел буе җирлегендә яшәүче рус, татар, башкорт, мари, мордва, удмурт һәм чуашларның 44 костюм комплексы керә. Барлык костюм комплекслары Татарстан Республикасында үткәрелгән масштаблы фәнни-тикшеренү экспедиция эшләре нигезендә төбәк, муниципаль һәм авыл музейларының барлык фондларында тәкъдим ителгән экспонатлар нигезендә торгызылган. Татарстан җирлегендә Идел буе халыклары тупланып яшәгән урыннарда шәхси коллекцияләрдә, авыл мәктәп музейларында һәм мәдәният йортлары янындагы музейларда булган фәнни-мәдәни кыйммәткә ия экспонатлар беренче тапкыр өйрәнелде.

Проектта төрле дәрәҗәдәге 100 дән артык музей катнашты. Эксперт төркеме составына Татарстан һәм Идел буеның әйдәп баручы галимнәре, тикшеренүчеләре, культурологлары һәм җәмәгать эшлеклеләре керде. Проектның фәнни җитәкчесе – Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре Елена Гущина.

Үткәрелгән тикшеренүләр һәм экспедиция сәяхәтләре нәтиҗәләре буенча, проектның фәнни консультантлары җитәкчелегендә халык мәдәниятенең әйдәп баручы осталары XIX гасырның икенче яртысында һәм XX гасыр башында шәһәр һәм авыл халкының традицион киемнәрен яңартты. Костюм комплексларының күп кенә элементлары (кием, бизәнү әйберләре, аксессуарлар) сакланган музей экспонатлары һәм шәхси коллекцияләр нигезендә кулдан эшләнә. Күргәзмә һөнәрчелек традицияләре һәм декоратив-гамәли сәнгать үсешен заманча аңлау панорамасында Татарстан халыкларының традицион бәйрәм мәдәнияте образларының уникаль галереясын тудыра.

Күргәзмәнең яңартылган экспозициясе яңа костюм комплекслары белән генә түгел, ә XIX гасырның икенче яртысы – XX гасырның беренче яртысы чоры Идел буе халыкларының музыка уен кораллары һәм көнкүреш әйберләре белән дә тулыландырыла. Тулаем алганда, күргәзмә экспозициясе Татарстанның күпмилләтле халкының этномәдәни байлыгы һәм күптөрлелеге музееннан гыйбарәт. Әлеге күргәзмәнең нигезе һәм эчтәлеге буенча Россия Федерациясендә аналоглары юк һәм ул инде Россия фәнни җәмәгатьчелеге арасында зур кызыксыну уятты.